Bor’un Pazarı Geçmeden…
İçerik Kategorisi
Son Yazıları
İki Rapor Bir Enstrüman…
GYO’lar Neden Var?
Boş Konut Vergisi: Nedir? Nasıl Uygulanır?
Gayrimenkul Dünyasında Neler Oluyor?
Tabii biz gidecek başka pazarlar buluruz...
Ama ya bulamazsak?
Ya bulmaya çalıştığımız pazar bizim bildiğimiz, alışık olduğumuz pazarlardan değilse?
Cumhuriyetin geçmiş 100 yılında çok badireler atlattık ve yeni duruma hemen adapte olduk, sıkıntılı dönemlerde kaybettiklerimizi, bedeller ödesek de tekrar kazandık ve yolumuza devam ettik ama artık biliyoruz ki dünya bizim alıştığımız hızdan çok daha hızlı dönüyor, değişiyor…Teknoloji gibi tüm mevcut düzeni yıkıp değiştiren güç sadece iş yapış şeklimizi değil insan davranışlarını, alışkanlıklarını, tercihlerini… yani her şeyi değiştiriyor. Dolayısıyla biz “kendi dertlerimizle” uğraşırken dünyanın durmadığını, hayatın aktığını bildiğimize göre dertlerimizi çözüp de tekrar ayağa kalktığımızda kendimizi bambaşka bir “evrende” bulma ihtimalimiz çok yüksek. Bu nedenle günlük dertlerimizle cebelleşirken dünya nereye gidiyor diye bakar olmak çok önemli.
Bu konu kuşkusuz gayrimenkul meselesi için de geçerli…
Biz güzel ülkemizde yıllardır deprem kaynaklı bir kentsel dönüşüm sorunu ve yine uzunca bir süredir enflasyon, kurlar, faizler gibi ekonominin temel unsurları ile uğraşıyoruz. Bu durumun kaçınılmaz sonucu da bizim odak noktamız yıkılan kentlerin yeniden inşası, konut sahipliği oranındaki dramatik düşüş ve kiralık konut sorunun çözümü için hızla erişilebilir konut üretimi, azalan uluslararası kurumsal ve bireysel gayrimenkul yatırımcısının ilgisini yeniden çekebilmek için çareler aramak noktasında yoğunlaşıyor.
Mevzuat açısından da gündemimiz yukarıdakilerle bağlantılı ve sınırlı: Son dönemde odağımız özellikle deprem sebebiyle ortaya çıkan acil finansman ihtiyacının karşılanabilmesi olduğundan ve ilk akla gelen vergisel düzenlemeler olunca, sonuçta yapılan da sektöre tanınmış ve bir kısmı yukarıda belirttiğim sorunların bir kısmının çözümüne de ilaç olabilecek belli vergi istisnalarının, düzenlemelerinin ortadan kaldırılmasından öteye gidemedi maalesef.
Tabii ki bu sorunları hep birlikte aşacak ve yine kaybettiğimiz zamanı daha çok çalışarak ve fedakarlık yaparak kapatıp her şeyi yoluna sokacağız. Ancak yazımın başında belirttiğim gibi işler yoluna girdiğinde dünya nerede olacak diye bugünden düşünmeli ve mevcut sorunlarımızla boğuşurken dünyadan/gündemden kopmamak için uluslararası gündemi ilgilendiğimiz sektörler bazında yakından takip etmeliyiz. Gayrimenkul sektörü için dünyada bizden farklı olarak neler konuşuluyor/gündemde ne var diye bakmak için 2023 yılı için planlanmış gayrimenkul konulu konferansların programlarına bir göz attım bu sabah…Bakın uluslararası gayrimenkul dünyasında ilk sıralarda hangi konular konuşuluyor/konuşulacak:
Mart ayında MIPIM'de “Birlikte Yaşam” (Co-living) konusu çokça tartışılmış. ESG (Çevresel, Sosyal Yönetişim) konusu her yönüyle ( dekorbonizasyondan, çeşitliliğe, ESG'nin finansmana uyarlanmasından, kentlerin iklim değişikliğine hazırlanmasına, etki yatırımlarında ESG perspektifine kadar) masaya yatırılmış. Sürdürülebilir/erişilebilir konut konusu tartışılmış. Pandemiler, iklim değişiği ve yeni neslin beklentileri çerçevesinde yaratıcı, sağlıklı ve sürdürülebilir kentler ve genel olarak “Kentlerin Geleceği” konusu birden çok oturumda tartışılmış. Bu konular yanında “Kara, insana ve dünyaya katkı yapan bir gayrimenkul geliştirme süreci kurgulanabilir mi?”, “Biyolojik materyaller, yeniden kullanım”, “Kültürel altyapı: Neden önemli ve ihtiyacımız var?” başlıkları ile daha fikri seviyede tartışmalar da yapılmış.
Bu yıl Ekim ayında Vancouver'da gerçekleşecek CRE Yıllık Toplantısının gündeminden önemli gördüğüm başlıklar şöyle: “Zor Durumdaki Varlık Riski: Yatırımcı Tercihlerinde, Mevzuatta, İklimdeki Değişiklikler”, “Yapay Zeka: Fonksiyonu ve Ticari Gayrimenkule Etkisi Nedir?”, “Göçün Etkisi”, “Faizler, Enflasyon ve Devalüasyonun Ofis Boşluğuna Etkisi”, “Dünya Nereye Gidiyor? Politik Huzursuzluk, Global Konut Krizi ve İşgücü Yetersizliği”
Yine Ekim ayında Münih'te gerçekleşecek ExpoReal'in çok yoğun programında aynen MIPIM'de olduğu gibi ESG önemli bir yer tutuyor. Konu Münih'te de, yıl başlarında Cannes'da olduğu gibi her yönü ile tartışılacak gibi duruyor. “Yeşil Finansman” başlıklardan dikkatimi çekenlerden. Hatta bunun bir adım ilerisinde krizlerin ve iklim değişikliğinin faiz oranlarına ve enflasyona etkisi de tartışma konularından biri… Önemli gördüğüm başlıklardan biri de “Bir Yatırım Aracı Olarak Dijital Altyapı” Bu oturumda gelişen bir yatırım sınıfı olarak data merkezlerinin önemi yıllardır olduğu gibi bu yıl da konuşulacak. Ayrıca “gayrimenkul sektöründe yapay zeka”, “Alışveriş merkezi mi alışveriş alanı mı?”, “Varlıkların yeniden konumlandırılması”, “Karma Kullanım: Çeşitlilik Yalnızlığı Ortadan Kaldıracak”, “Çalışanları cezbedip elde tutabilmek” gibi ilginç ve önemli başlıklar da yer alıyor programda.
Bu 3 önemli etkinliğin programında bizimle benzer konular/endişeler olduğu kadar henüz ülkemizde detaylı konuşmadığımız, kıyısından köşesinden dolaştığımız ancak dünya gayrimenkulcülerinin ana konu yaptığı başlıkların da varlığını görüyoruz. Özellikle ESG ve teknoloji konusu ile işgücünün ve mevcut gayrimenkul stoğunun dönüşümü meseleleri önümüzdeki dönemin ana konuları olarak gündemde kalmaya devam edecek gibi. Biz içeride mevcut konularımızı çözdüğümüzde bu konularda geri kalmamak için hazırlıklı olmalıyız….
*Dijital Network Alkaş (“DNA”), blog yazarı tarafından DNA'da paylaşılan içeriklerin doğruluğundan, geçerliliğinden, güncelliğinden ve telif hakları konusundaki iddialardan sorumlu değildir. Tüm hukuki ve cezai sorumluluk blog yazarına aittir.
Son Yazıları
İki Rapor Bir Enstrüman…
GYO’lar Neden Var?
Boş Konut Vergisi: Nedir? Nasıl Uygulanır?
