2012 yılında Kentsel Dönüşüm yasal düzenlemelerde kullanılmaya başlandı, doğru muyum? 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun'la.

Nedir Bu Kentsel Dönüşüm?

İzmir Büyükşehir Belediyesinin sitesinde “Sağlıksız kent dokularının iyileştirilmesinde ve kentsel sorunların çözümünde ekonomik, mekansal, toplumsal koşulları dikkate alan kapsamlı bir projelendirme süreci olarak tanımlanabilir.” denmiş. Amacı olarak ise “Proje alanlarının gelecekte üstleneceği kentsel roller doğrultusunda, sağlıklı, güvenli ve modern yapılarla, kentsel mekan standartlarında yaşam alanları oluşturulmasıdır” ifadesi kullanılmış. 

İlk duyduğumda içerisinde kent kelimesi olunca, şehir genelinde bir dönüşüm hissettiriyordu bana Kentsel Dönüşüm. Geçen süre zarfında yapılanlara baktığımda, hayalimdeki dönüşümün çok uzağında kaldığını görüyorum. (Hayalperestlik miydi benimki?)

Onca deprem, onca karlı, yağmurlu hava sonrasında yolların tıkanması, yaşanan trafik kazaları, insanların mahallelerinin içerisinde yaşadıkları yeşil alan yoksunlukları, işgal edilen ve bir bebek arabasıyla çıkılıp inilemeyen kaldırımlar, karşıdan karşıya geçilemeyen yaya geçitleri, cephe bütünlükleri olmayan sokak boyu uzanan çirkin binalar… Kentsel dönüşümle hayal ettiğim bunların en azından günlük yaşamımızı zorlaştıranlarının önleneceğiydi ama biz en çok bina dönüşümü yaptık. Mutlaka birçok yerde parklar, bahçeler yapıldı, sokaklar genişletildi, kaldırımlar düzenlendi vs. lakin o kadar çok yerde de mahalle planına girilmeden sadece yık-yap modeliyle bina dönüştürüldü ki…

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası tarafından yayınlanan “Kentsel Dönüşüm Nedir?” raporunda hepimizin altına imza atacağı şu ifade var: “Kentsel dönüşüm; oturma, konaklama, okul, iş yerleri ve benzeri yerleşim yerlerinin ulaştırması ve diğer alt yapı sorunlarının giderilmesi temelinde bütünlüklü bir kent planlaması kapsamında ele alınmalıdır.”

Sanki bana onlarca yıl evvel planlanan Aydın Atça'yı hatırlatıyordu. Kentsel Dönüşüm'le ne de çok umutlanmıştım, artık Atça'da yapılan imar planları gibi uygulamalar olacak diye. (Arkadaşım Arda Keykubat'tan 10 yıl önce öğrendiğim Atça'nın Google Earth görüntüsünü aşağıya ekliyorum)          

Bu eserin sahibi olarak Abdi Bey'in ismi veriliyor kaynaklarda. Geçen onlarca yıl içerisinde, ülkemizin mali kaynakları, bilime erişim imkanları, inşaat tasarım ve yapım teknikleri arttıkça çok daha iyisini yapacağımız yerde, Atça gibi planlanmış ve imar edilmiş kaç mahalle oluşturabildik?

Şehir içlerinde bitişik nizam yapılar yıkıldı, kat maliklerinin ya da müteahhitlerin kendi zevklerine göre tasarladığı (?) cepheleri ve çizgileri uyumsuz, sıradan binaların çoğunlukta olduğu, kaldırımları yine dar ve çoğu zaman yüksek, yine parkları eksik, giriş katlar ticari üst katlar konut sıradan mahalleler ortaya çıktı. En az bir 50 yıl daha o şekilde kalacaklar belki de. Ne büyük fırsat kaçtı yüzlerce mahallede.

Şimdi soruyorum bunun neresi Kentsel Dönüşüm? Yapılana “Yapı Dönüşümü?” desek daha doğru olmaz mıydı? Kadıköy Bağdat Caddesi alt ve üst kısmında, bahçeli ve ayrık nizam binaların mahallelerinde yapılan kentsel dönüşüm sonrası ortaya çıkan manzara ile İkitelli'de ortaya çıkan manzara neden benzer değil? 

Neticede “Kentsel Dönüşüm” yapmıyor muyduk?
 

Hatırlatma: 6306 SAYILI AFET RİSKİ ALTINDAKİ ALANLARIN DÖNÜŞTÜRÜLMESİ HAKKINDAKİ KANUN'UN TEMEL AMACI NEDİR?
Kanun, afet riski altındaki alanlar ile riskli yapıların dönüşümünü sağlayarak, Ülke genelinde, sağlıklı, güvenli ve yaşanılabilir çevreler oluşturmak maksadıyla çıkarılmıştır. Afetler neticesinde bir daha can kaybı yaşanmaması ve şehirlerin sağlıklı ve güvenli yaşama çevrelerine dönüştürülmesi hedeflenmiştir. (Kaynak:50 Soru 50 Cevapta Kentsel Dönüşüm)

Son derece iyi niyetle, çok da gerekli olarak ortaya konan ve kamu tarafında da muazzam emek harcanan bu hareket, risk altındaki alanların dönüştürülmesi olarak değil, Kentsel Dönüşüm gibi çekici bir ifadeyle yürüdü.
Kentsel Dönüşüm Sıkça Sorulan Sorular
TMMOB Kentsel Dönüşüm Nedir

(Yeri gelmişken, aranızda Belediyesinin kelimesine getirilen ek kesme işaretiyle ayrılır diyenler olmuştur. Eskiden ben de ayırırdım ama büyük oğlum LGS'ye hazırlandığından beri ayırmamaya dikkat ediyorum. Kim bilir daha ne çok yazım hatam var. 😊 )Kesme İşaretiUYARI: Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz)

Son Yazıları

Depremin Ardından

Blog 2024, 12 Şubat

Şehir Planlama, Deprem ve İletişim Altyapısı

Blog 2024, 8 Ocak

Barınma... Bir Hak...

Blog 2023, 6 Aralık

İlle de Konut

Blog 2023, 11 Eylül

Su ve Her Şey

Blog 2023, 4 Temmuz